Bác Hồ đã nước từng nói: “Dân ta phải biết sử ta – Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”. Câu nói của Bác đã khẳng định rằng lịch sử dân tộc là một phần quan trọng  và đi đôi với thời kỳ dựng nước và giữ nước của người dân Việt Nam từ muôn đời nay. Và đây sẽ là top 10 quyển sách hay nói về lịch sử hùng vĩ của dân tộc Việt Nam.

1. Đại Việt Sử Ký Toàn Thư Trọn Bộ (Đào Duy Anh)

Trong các sách lịch sử Việt Nam cũ của ta, thì “Đại Việt sử ký toàn thư” là một bộ sử lớn chép từ Hồng Bàng đến Ất Mão (1675) đời vua Gia Tôn nhà Lê. “Đại Việt sử ký toàn thư” là bộ sách lịch sử quý báu trong tủ sách sử cũ của nước Việt Nam, rất cần thiết cho những người nghiên cứu lịch sử dân tộc.

““Đại Việt Sử Ký Toàn Thư” là một bộ sử toàn diện nhất đến thời điểm này của chúng ta. Tác phẩm này là nên đọc với bất kỳ ai. Có am hiểu lịch sử chúng ta mới có thể biết quý trọng và thêm yêu đất nước ta. Cuốn sách khái quát toàn bộ lịch sử Việt Nam từ thời Hồng Bàng tới thời cận đại. Tuy nhiên cuốn sách này mới đọc sẽ hơi khó chịu vì cách hành văn của các sử gia thời xưa khá lạ so với văn phong hiện tại của chúng ta dẫn đến một chút khó hiểu. Sách khá nặng và dày, chắc hẳn muốn đọc hiểu hết và nghiên cứu chuyên sâu về nó phải mất khá nhiều thời gian.” (Đỗ Vân – vnwriter.net, 2019)

“ĐVSKTT là một quyển quốc sử có vị trí quan trọng đối với lịch sử nước nhà, quyển sách ghi chép tỉ mỉ từng sự kiện cũng như những triều đại, các vị vua và những việc làm của những vị vua đó đối với đất nước Việt Nam thời đó, bên cạnh đó cũng có những lời chú, phê bình và hiệu đính của các bậc tiền nhân trước đó. Và bây giờ khi tiến hành tái bản thì các nhà xuất bản cũng chỉnh sửa lại những chi tiết và sự kiện toàn thư in sai, và giới thiệu thêm những quyển sách khác để đọc giả biết thêm chi tiết.” (Thanh Nguyễn – Goodreads.com, 2021)

“Cuốn sách Đại Việt sử ký toàn thư là tác phẩm kinh điển, công trình biên soạn mang tính chất sử học ra đời và hoàn thiện suốt thời Hậu Lê với tổng thời gian hơn 300 năm. Tác giả của công trình là Ngô Sĩ Liên và các sử gia tiếp nối sau đó. Những sử gia này đã kế thừa những giá trị, nội dung từ Đại Việt Sử Ký của Lê Văn Hưu (Quốc sử đàu tiên ở thời Trần) và bộ Sử Ký tục biên của Phan Phu Tiên (cuốn sử đầu thời Lê). Từ việc kế thừa, chỉnh lí các sự kiện từ thời Triệu Vũ Đế đến khi nhà Minh rút về nước, thì trong vòng 300 năm, bộ Đại Việt Sử Ký Toàn Thư đã được các sử gia triều Hậu Lê viết tiếp kỉ Hồng Bàng và từ đầu thời Lê đến tận năm 1765. Cuốn sách Đại Việt sử ký toàn thư được viết theo lối biên niên. Như ở phần đầu sách đã nói lên lối viết của tác giả, “cũng bắt chước lối biên niên của Mã sử (tức Sử Ký của Tư Mã Thiên), nhưng thực chắp vá chẳng ra sao, cũng học phép tị sự của Lân kinh (tức Xuân Thu của Khổng Tử), đâu dám cẩn nghiêm mà sánh kịp”. (sachhaynendoc.net)

Mình không dám bàn về nội dung, khâm phục Đông A làm cuốn sách thật kỳ công.
Cuốn sách này dành cho các bạn thích lịch sử, yêu sách đẹp, nghiện tàng trữ sách.” (Thu – reviewsach.club)

Xem thông tin chi tiết sách tại Tiki

Xem thông tin chi tiết sách tại Shopee

 

2. Những Bài Dã Sử Việt (Tạ Chí Đại Trường)

Những đồng nghiệp trong giới sử học và những người quan tâm đến lịch sử nước nhà đều biết đến những công trình chuyên khảo về lịch sử và văn hóa của Tạ Chí Đại Trường như: Lịch sử nội chiến ở Việt Nam từ 1771 đến 1802; Thần, người và đất Việt; Việt Nam nhìn từ bên trong và bên ngoài; Những bài văn sử; Sử Việt đọc vài quyể Ông đã tham gia vào lĩnh vực này từ lâu, ông viết sử trong nhiều hoàn cảnh xã hội và hoàn cảnh sống khác nhau, trước và sau năm 1975 ở miền Nam, ở trong nước và hải ngoại sau năm 1975.

Cuốn sách này là một tập hợp những bài viết, chủ yếu đã được công bố ở hải ngoại đề cập tới nhiều lĩnh vực và nội dung khác nhau vốn rất phong phú của sử học; từ cái đình làng được coi là ‘trú sở của thần linh’ đến thần tích của Phù Đổng Thiên vương, từ những di tích, những công trình thủy lợi ở Quảng Trị đến hình thái lịch sử nước nhà vào thế kỷ thứ X, từ tầng lớp điền chủ và ruộng đất qua các triều đại đến chế độ nội hôn của họ Trần, từ những đồng tiền được đúc đến những đồng tiền kẽm ở Đàng Trong, từ khuôn đúc tiến bằng đá đến khảo về tiền giấy.

Những khảo luận được viết nghiêm túc với bút pháp khoa học nhưng đọc nó người ta vẫn cảm nhận được cảm hứng của tác giả, lấy việc khảo cứu công phu như một thú vui tiêu khiển thời gian hơn là sự hành nghề của một sử gia chuyên nghiệp. Có lẽ vì thế mà Tạ Chí Đại Trường đã chọn thể loại cho tập sách của mình cái tên là ‘Dã sử Việt’…

“Mình rất ưng ý những quyển sách bìa cứng của Nhã Nam. Tất cả đều rất chỉn chu, sang xịn mịn, chất lượng lại giá bình ổn. Quyển sách được đóng gói cẩn thận và vận chuyển nhanh chóng. Rất hài lòng về chất lượng cuốn sách nhận được. mua ngay để đọc nhé cả nhà. Quyển sách đầy mong đợi của năm nay đó!” (Nguyễn Võ Lâm – Tiki, 2021)

“Đã đọc cuốn “lịch sử nội chiến Việt Nam, từ 1771 đến 1802” của nhà sử học Tạ Chí Đại Trường, nên rất thích cách dùng từ, hành văn và những tư liệu lịch sử qua ngòi bút của ông đầy sống động và chân thực.” (Nguyễn Minh Ngọc – Tiki, 2021) 

“Sách có nhiều khảo sát, từ đó đưa ra góc nhìn khác với đa số tài liệu sử Việt hiện nay, giúp ta hiểu hơn về sinh hoạt của người Việt xưa trong khoảng 5 thế kỷ 10-15.” (Nguyen Huynh – Goodreads, 2018)

“Đọc quyển này hiểu rõ hơn vì sao một thời gian dài sách của tác giả không xuất hiện ở VN. Trong sách có bài giải thích quyển Lịch sử nội chiến Việt nam từ 1771 đến 1802.” (Nhu – Goodreads, 2016)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

3. Việt Nam Thế Kỷ XVII – Những Góc Nhìn Từ Bên Ngoài  (Christoforo Borri, Samuel)

Thế kỷ XVII được xem như một “khoảng trắng” trong lịch sử Việt Nam, khi tình hình chiến sự và chính trị khốc liệt dai dẳng giữa các thế lực đã dẫn đến hiện trạng là ngày nay còn lại rất ít văn bản ghi chép chính thống và phi chính thống của chính người Việt về giai đoạn này.

Tuy vậy, đã xuất hiện một nghịch lý: ở chính thời đoạn nhiễu nhương này, tuy thiếu vắng tài liệu bản địa, song nguồn tài liệu về hai Đàng đến từ thế giới phương Tây lại đặc biệt phong phú. Chưa kể, những tập sách đó, chủ yếu do các thương nhân, nhà truyền giáo, lữ khách và khoa học gia viết nên, đã cung cấp một lượng lớn thông tin chi tiết cùng các góc nhìn đa chiều thú vị.

Trong số các tài liệu này, “Ký sự xứ Đàng Trong” của Cha Christoforo Borri và “Mô tả vương quốc Đàng Ngoài” của thương nhân Samuel Baron là đặc biệt đáng chú ý, với nhiều thông tin và mô tả giúp người đọc hiện đại dựng nên được bức tranh vừa toàn cảnh lại vừa có tính đối sánh về hai Đàng thời bấy giờ.

Nắm bắt được tầm quan trọng của hai cuốn sách trên trong công tác nghiên cứu về Việt Nam thế kỷ XVII, hai nhà Việt Nam học là Olga Dror và K. W. Taylor đã dày công tìm hiểu và có những chú giải kỹ lưỡng, chất lượng, cùng phần giới thiệu hàm súc cho hai tác phẩm trên, giúp độc giả người Việt hiện đại phần nào dễ tiếp cận với bối cảnh lịch sử thời xưa.

“Đây tiếp tục là một sản phẩm rất chất lượng của Omega+. Về hình thức, sách trình bày rất dễ đọc, giấy in đẹp, hoàn hảo về từ bìa đến tận bên trang cuối cùng. Về nội dung, sách là những ghi chép của Christoforo Borri về Đàng Trong và Samuel Baron về Đàng Ngoài, cung cấp thêm cho người đọc những góc nhìn từ bên ngoài Việt Nam trong thế kỷ XVII. Lâu nay, rất ít tài liệu ở Việt Nam viết về giai đoạn này, tham khảo thêm quyển này có thể giúp chúng ta “dựng nên được bức tranh vừa toàn cảnh lại vừa có tính đối sánh về hai Đàng thời bấy giờ”. Tiki giao hàng đợt này rất nhanh và chất lượng, mong Tiki tiếp tục phát huy.” (Nguyễn Nhật Trân – Tiki, 2021)

“Sách rất hay viết về những hồi ký của 2 người thương nhân và truyền giáo người Tây phương về VN. Và đặc biệt sách còn có phản biện về những cách nói của họ. Tuy nhiên, sách được đóng chưa tỉ mỉ, chắc chắn. nhiều đoạn chỉ bị bung ra.” (Thanh Hiệp Võ – Tiki, 2021) 

“Đây tiếp tục là một sản phẩm rất chất lượng của Omega+. Về hình thức, sách trình bày rất dễ đọc, giấy in đẹp, hoàn hảo về từ bìa đến tận bên trang cuối cùng. Về nội dung, sách là những ghi chép của Christoforo Borri về Đàng Trong và Samuel Baron về Đàng Ngoài, cung cấp thêm cho người đọc những góc nhìn từ bên ngoài Việt Nam trong thế kỷ XVII. Lâu nay, rất ít tài liệu ở Việt Nam viết về giai đoạn này, tham khảo thêm quyển này có thể giúp chúng ta “dựng nên được bức tranh vừa toàn cảnh lại vừa có tính đối sánh về hai Đàng thời bấy giờ”. (Nguyễn Nhật Trân – Tiki, 2021)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

4. Các Triều Đại Việt Nam (Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng)

Cuốn sách có dung lượng vừa phải nhưng cung cấp nhiều thông tin cơ bản, bao quát toàn bộ tiến trình phát triển lịch sử dân tộc. Các công tích, hành trạng của những vị vua từ thời Hùng Vương dựng nước đến khi vương triều Nguyễn kết thúc vai trò lịch sử đều được nhóm tác giả chọn lọc, giới thiệu một cách chính xác, cẩn thận.

Các triều đại Việt Nam – cuốn sách có giá trị không chỉ về tri thức mà còn bồi đắp thêm niềm tin về khí phách, tài trí và lòng yêu nước của người Việt Nam.

“Sách tổng quát, khách quan tiện để tra cứu và tổng hợp lại kiến thức sử dân tộc. Một điểm cộng khác là các đối chiếu với thời gian và sự kiện bên Trung Quốc.” (Quang Hưng – Goodreads.com, 2017)

“Cuốn sách lịch sử đầu tiên bố mua cho mình. Cuốn sách không kiểu liệt kê, liệt kê liệt kê như sách sử trên trường vẫn dạy. Qua các câu chuyện đan xen các sự kiện nên mình thấy dễ tiếp thu và nhớ. Giờ cầm và đọc lại cuốn sách mình muốn cảm ơn bố mình rất nhiều vì luôn cố gắng dành những điều tốt nhất cho mình” (Phạm Thảo Chi – Goodreads.com, 2021)

“Sách viết về từng triều đại cũng như cuộc đời và những việc làm tiêu biểu của từng vị vua Việt Nam. Ngoài ra, một số nhân vật trong hoàng tộc cũng được đề cập đến. Qua đó, cuốn sách cung cấp cho người đọc những thông tin cơ bản, cần thiết và đầy đủ về lịch sử nước nhà. Kiến thức trong sách được trình bày dễ hiểu, hấp dẫn chứ không hề khô khan. Mình đã học được rất nhiều điều bổ ích khi đọc cuốn sách này.” (Kira – Goodreads.com, 2021) 

“Lịch sử Việt Nam giai đoạn này trải qua nhiều biến động với nhiều sự kiện được ghi chép lại qua những trang sử. Như là các cuộc chiến đấu, chống xâm lăng của dân tộc ta từ thời dựng nước, những biện pháp, chính sách xây dựng đất nước của các vị vua, những sự kiện diễn ra dưới thời vị vua, chúa,…. đều được tác giả giới thiệu. Các kiến thức được sắp xếp phù hợp, câu từ rõ ràng, vừa giúp người đọc dễ hiểu vừa tránh cảm giác khô khan, nhàm chán. Điểm đặc biệt của cuốn sách chính là việc tác giả đã giới thiệu về họ Nguyễn (Đàng Trong) và họ Trịnh (Đàng Ngoài). Đây là hai thế lực đối địch trong lịch sử (giai đoạn XVII – XVIII). Mặc dù không phải là là một triều đại riêng biệt, với người đứng đầu chỉ là “Chúa” nhưng 2 dòng họ này lại tồn tại song song với cung đình vua, và có ảnh hưởng lớn trong triều đình.

Có thể nói cuốn sách “Các triều đại Việt Nam” chính là cầu nối giúp mình đến gần hơn với lịch sử dân tộc, nhờ có nó mà mình có thể nắm được những kiến thức cơ bản, hiểu nhiều hơn về các triều đại cai trị nước ta. Mình hy vọng rằng sẽ càng ngày càng có nhiều bạn trẻ yêu thích, tìm hiểu về lịch sử Việt Nam nói chung và lịch sử thế giới nói riêng.” (Roong.home.blog, 2020)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki 

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

5. Lịch Sử Việt Nam Từ Nguồn Gốc Đến Giữa Thế Kỷ XX (Lê Thành Khôi)

Tác phẩm Lịch sử Việt Nam, từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX này là sự kết hợp của hai chuyên khảo mang tính kinh điển về lịch sử và văn hóa Việt Nam của Giáo sư Lê Thành Khôi, người thuộc về số ít các sử gia Việt đương đại quan trọng nhất. Đó là cuốn Le Viêt-Nam, Histoire et Civilisation (Việt Nam, Lịch sử và Văn minh, Nxb Minuit, Paris, 1955) và Histoire du Viêt Nam, des origines à 1858 (Lịch sử Việt Nam, từ nguồn gốc đến năm 1858, Nxb Sud-Est Asie, Paris, 1982).

Công trình từ lâu đã được các nhà Việt Nam coi như sách tham khảo căn bản khi nghiên cứu về lịch sử Việt Nam. Đây là lần đầu tiên tác phẩm được coi như kiệt tác sử học này được xuất bản bằng tiếng Việt.

“Vì mình cũng đọc một số sách sử Việt Nam rồi nên băn khoăn không biết quyển này có gì khác không, nhưng rồi cũng không thất vọng. Cách viết khách quan, nhiều thông tin bổ sung thêm cho những sự kiện lịch sử lớn, dẫn chứng thu thập từ nhiều nguồn dữ liệu tiếng Việt và nước ngoài. Chỉ hơi tiếc là dòng thời gian đã dừng lại sau chiến dịch Điện Biên Phủ.” (Huong Man – Goodreads.com, 2021)

“Cuốn này đọc cảm giác rất mượt mà so với nhiều cuốn sử khác. Một cuốn sử tóm lược ngắn gọn.Mình đọc nhiều về địa lí nên thấy phần kiến thức địa lí ở đầu sách có một số chỗ sai sót. Gần đây cũng đọc được bài báo phê bình và chỉ ra những điểm sai về lịch sử trong sách “Một cuốn sách ‘hoành tráng’ bên ngoài, sơ sài bên trong”. Nhưng về cơ bản cuốn này là một góc nhìn khác về lịch sử Việt Nam, đọc để biết chứ không nhằm tham khảo.” (Anh Augustory – Goodreads.com, 2015)

“Công trình nghiên cứu Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX của GS Lê Thành Khôi sau bao năm chu du ở Pháp và trên thế giới bằng nhiều thứ tiếng khác nhau, đến nay đã về Việt Nam qua bản dịch của dịch giả Nguyễn Nghị và Nguyễn Thừa Hỷ hiệu đính (Nhã Nam và NXB Thế Giới ấn hành).

Cuốn sách là sự kết hợp của hai công trình nghiên cứu mang tính kinh điển về lịch sử, văn hóa Việt Nam từng xuất bản tại Paris là: Le Viet Nam, Histoire et Civilisation (Việt Nam, lịch sử và văn minh, NXB Minuit Paris, 1955) và Histoire du Viet Nam, des origines à 1858 (Lịch sử Việt Nam, từ nguồn gốc đến năm 1858, NXB Sud – Est Asie, Paris, 1982).

Trong lời giới thiệu sách, GS Phan Huy Lê khẳng định: “Đây là hai công trình có giá trị khoa học cao, được sử dụng phổ biến trong các trường đại học và các tổ chức nghiên cứu đào tạo về Việt Nam, đã gây ảnh hưởng sâu rộng trong giới học sinh, sinh viên, trí thức không chỉ ở Pháp và Việt Nam mà còn trên phạm vi thế giới, góp phần phổ biến một hình ảnh trung thực về lịch sử và văn hóa Việt Nam”.

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

6. Việt Nam Sử Lược (Trần Trọng Kim)

Trần Trọng Kim (1883 – 1953) là một học giả danh tiếng đầu thế kỷ XX, cùng thời với những tên tuổi lớn như Phạm Quỳnh, Nguyễn Văn Vĩnh… Với bút hiệu Lệ Thần, ông đã có nhiều thành tựu trong lĩnh vực khảo cứu, biên soạn, dịch thuật, để lại cho đời nhiều tác phẩm có giá trị về lịch sử, văn hóa như Việt Nam sử lược, Việt Nam văn phạm, Nho giá

Việt Nam sử lược là cuốn sách lịch sử Việt Nam đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ, hệ thống lại toàn bộ lịch sử nước Việt (cho đến thời kỳ Pháp thuộc).

Bộ Việt Nam sử lược này, soạn giả chia ra làm 5 thời đại:

• Thời đại thứ nhất là Thượng cổ thời đại, kể từ họ Hồng Bàng cho đến hết đời nhà Triệu.
• Thời đại thứ nhì là Bắc thuộc thời đại, kể từ khi vua Vũ Đế nhà Hán lấy đất Nam Việt của nhà Triệu, cho đến đời Ngũ Quý,
• Thời đại thứ ba là Thời đại tự chủ, kể từ nhà Ngô, nhà Đinh cho đến Sơ diệp nhà Hậu Lê.
• Thời đại thứ tư là Nam Bắc phân tranh, kể từ khi nhà Mạc làm sự thoán đoạt cho đến nhà Tây Sơn.
• Thời đại thứ năm là Cận kim thời đại, kể từ vua Thế Tổ bản triều cho đến cuộc Bảo hộ bây giờ.

Độc giả cũng nên biết cho rằng bộ sử này là bộ Sử lược chỉ cốt ghi chép lại những chuyện trọng yếu để hãy tạm giúp cho những người hiếu học có sẵn quyển sách mà xem cho tiện. Còn như làm ra việc bộ sử thật sự thích đáng kê cứu và phê bình rất tường tận, thì hãy xin để dành cho những bậc tài danh sau này sẽ ra công mà giúp cho nước ta về việc học sử.

Cuốn sách kết thúc năm, đọc xong trước giao thừa có 1 xíu, hình như là cuốn sử đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ. Sách do cụ Trần Trọng Kim biên soạn, vắn tắt lại sử Việt từ thời Hồng Bàng đầy truyền thuyết huyền hoặc tới thời cận đại lúc Pháp bảo hộ. Góc nhìn của cụ khá khách quan, dù đôi thời kì cũng nhận thấy cụ có cảm tình với bên nào đó hơn. Nhưng đây vẫn là cuốn sử khách quan nhất từng được biên soạn, những cuốn quốc sử khác thì thường được biên soạn theo lệnh triều đình, còn sử được học ở nhà trường thì biên soạn hoàn toàn theo chỉ đạo của Cộng Sản, góc nhìn đầy chủ quan, nhồi sọ và phiến diện vô cùng. Học sinh học sử đó đúng là chẳng thu được gì ngoài vài dữ liệu khô khan và những góc nhìn nhiều khi đã bị bóp méo tuỳ ý. Nếu ai chưa từng đọc cuốn sử nào thì bắt đầu với Việt Nam Sử Lược là lựa chọn hoàn hảo, hiện vẫn chưa thấy có cuốn sử nào tốt hơn. Cuốn này tóm lược đại khái những diễn biến chính, và góc nhìn của người biên soạn cũng hợp tình lý, tuy có đôi chỗ chưa đồng tình cho lắm.

Dễ nhận thấy là nhân vật như vua Quang Trung được tác giả dành rất nhiều thiện cảm. Cùng với đó khi nói về người Pháp, soạn giả cũng dành cho nhiều cảm tình, tuy vậy thì đánh giá vẫn công tâm.

Tóm lược lại thì nước ta thường hay tự hào có 4000 năm văn hiến, tuy nhiên thời Hồng Bàng trải dài tới gần 2000 năm, không có 1 ghi chép nào chính xác ngoài những câu chuyện truyền miệng. Gần 2000 năm mà có 18 đời vua thì quá vô lý. Trông cuốn Anh hùng Lĩnh Lam, tác giả Trần Đại Sỹ đưa ra giả thuyết về việc đã có 88 đời vua thực sự và chữ viết cũng đã hình thành thời đó, có 1 nền văn minh không kém gì bên Tàu, tất cả bị đốt sạch từ lúc nhà Triệu để mất Nam Việt năm 111 TCN. Nhưng việc không còn sót lại bất kì tàn tích gì, không 1 di chỉ nào được khai quật thì có vẻ nước Tàu đã làm quá tốt việc tận diệt. Giả thiết có phần không đứng vững. Sách sử mình thường chép việc người Tàu khi sang đô hộ thì cũng khai hoá cho nước ta thời đó cũng chỉ mông muội như người Mường mán, vài quan cai trị có đức độ được dân lập đền thờ như Tích Quang, Nhâm Diên, Sỹ Nhiếp.. Bắc thuộc ngàn năm tới nổ ra lẻ tẻ vài cuộc kháng chiến vì phẫn uất, chưa cuộc nào toan tính kĩ lưỡng nên bị dập tắt khá nhanh. Tới thế kỷ 10 thì lần đầu tiên có người Việt được sắc phong làm Tiết độ sứ – Khúc Thừa Dụ. Lúc đó bên Tàu cũng loạn lạc liên miên mà nước ta không ai nhân cơ hội để tìm cách tự chủ nổi. Hay tinh thần dân tộc thời đó cũng không cao, bị đồng hoá?? Tới khi Ngô Quyền đánh được Nam Hán thì lần đầu sau hơn ngàn năm, nước Nam được tự chủ. Nhưng người nước mình thích đánh lẫn nhau. Ngô Quyền mất thì anh em trong nhà đã tranh đoạt, rồi loạn lạc, Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp được chưa yên ổn thì bao lâu thì bị ám sát, nước lại loạn. Lê Hoàn cướp ngôi, tư thông với thái hậu Dương Vân Nga để đoạt quyền, thôi thì mạnh được yếu thua, không có gì để bàn. Sau Lê Hoàn đánh được quân Tống nên có được chính danh. Được 2 đời thì cũng bị mất ngôi. Nhân quả xoay vòng nhanh quá, cướp ngôi nhà Đinh thì sau bị nhà Lý cướp ngôi. Vua Lý Thái Tổ rời đô về Thăng Long, chắc mục đích cũng có phần như Hồ Quý Ly sau này, hạn chế bớt những thế lực cũ đã cắm rễ tại kinh đô. Nhà Lý được 8 đời thì bị mất ngôi vào nhà Trần. Trong lúc trị vì làm được nhiều việc, mở mang văn hoá, sùng đạo Phật, và xây Văn Miếu, phát triển Nho học.. Cuối đời suy vi, không còn người tài giỏi, cơ nghiệp rơi cả vào tay Trần Thủ Độ. Sáng nghiệp nhà Trần phải trải qua trận chiến kinh hoàng với quân Nguyên. 3 lần thắng Nguyên khiến danh tiếng nhà Trần rực rỡ, sợ những bài học cũ, ngoại thích cướp quyền nên nhà Trần hôn phối lộn tùng bậy trong gia tộc. Cai trị được hơn 200 năm thì Hồ Quý Ly cướp ngôi, lập ra nhà Hồ được vẻn vẹn 7 năm thì nhà Minh sang cai trị, vài chục năm sau thì Lê Lợi khởi nghĩa đuổi được quân Minh, giang sơn lại về tay người Việt. Nhưng bao nhiêu công thần bị giết hại, vẫn là bài học thỏ rừng hết chó săn bị thịt, nhìn lại thì thấy Trương Lương đời Hán Cao Tổ đúng là quá xuất chúng, xong việc không nhận công, giữ được danh, giữ được mạng.

Về tính chính thông thì nhà Lê kéo dài tới hơn 300 năm nhưng thực quyền thì chỉ hơn 100 năm. Hết nhà Mạc rồi nhà Trịnh, Nguyễn tiếm quyền. Nhưng nhà Trịnh Nguyễn khôn ngoan hơn cả. Giữ Phật quét chùa thì được ăn oản. Không ai hạ nhà Lê mà giữ lại như bù nhìn. Thời kì đó bờ cõi phía Nam được nhà Nguyễn mở mang rất nhiều. Cuối cùng thì Tây Sơn diệt cả Nguyễn Trịnh lập ra nhà Tây Sơn. Nguyễn Huệ là nhân vật then chốt và được cụ Kim rất ưu ái. Cụ nói theo tính chính danh thì đánh đuổi ngoại xâm, thống nhất thiên hạ loạn lạc, truyền đời kế tục là những cách chính. Còn tiếm quyền cướp ngôi là tà. Vua Quang Trung có công đánh Xiêm, đánh Thanh nên đầy đủ tính chính danh như Đinh, Lê. Còn vẻ vang hơn Lý Trần đã cướp ngôi. Về lý thì đúng nhưng không rõ chi tiết vì sao khi Nguyễn Nhạc vốn là người cầm quyền nhà Tây Sơn, vua Quang Trung ta lại bỏ qua ý kiến của anh, không thèm hỏi han mà tự tiến ra Bắc Kỳ, trái với chủ ý ban đầu. Sau thì xích mích việc gì chưa rõ kéo quân vây thành Quy Nhơn khiến cho Nguyễn Nhạc phải lên thành khóc xin?? Thờ chúa thờ anh cách đó thì đâu khác gì anh em hoàng tộc tranh quyền, nồi da nấu thịt. Nếu thống nhất 3 anh em 1 lòng thì có lẽ nhà Tây Sơn mới là triều đại cuối của tộc Việt chứ không phải nhà Nguyễn. Tới nhà Nguyễn thì có lẽ riêng tiểu sử của Nguyễn Phúc Ánh cũng đáng chép vào cuốn Ý chí sắt đá. Nghị lực ở đâu mà có thể bao phen thất bại không sờn lòng? Tài trí và thu phục nhân tâm như vậy, khi Nguyễn Huệ mất thì không còn ai đối địch nổi nữa. Nhưng lại có lòng nhỏ nhen, quật mà cả họ Tây Sơn để trả thù, công thần cũng bị giết hại. Sau thì con cháu không thức thời, không kịp mở cửa mà sao chép nguyên nhà Thanh, để tới nỗi bao nhiêu lần thương gia nước ngoài xin mở sứ quán, kinh doanh thương mại và truyền đạo đều đóng cửa từ chối. Đến khi Pháp đánh lấy Gia Định thì vẫn phải chấp nhận tất cả những điều kiện trên mà còn phải cắt đất và bồi thường chiến phí? Từ lúc Pháp vào được cỡ 100 năm thì châu Âu quá nhiều biến động, 2 cuộc thế chiến trong có 30 năm. Ách đô hộ hình như cũng không quá man rợ như sách sử giáo khoa hay nói. So với thời giắc giã cuối nhà Nguyễn thì những vùng bảo hộ còn an ninh hơn. Tới khi Cộng Sản mượn danh Việt Minh cướp được chính quyền thì cuốn sử lược cũng kết thúc, không thấy chép nữa. Những sự việc sau này đều còn rất mới, là công hay tội thì chưa định được, nhưng để vắn tắt thì cuốn sử của cụ Kim viết là cuốn sách hoàn hảo, dễ hiểu, dễ đọc, không khô khan, góc nhìn công tâm và khách quan.

Đọc sử xong nhìn lại thì bao triều đại hình như đều vì muốn thử một phen đuổi hươu khi loạn lạc để mưu quyền, chứ thực lòng đau đớn vì dân tộc không rõ có bao nhiêu người.. Thời nào cũng vậy, vì quyền lợi mà ra sức tranh đoạt, anh em trong nhà cũng mặt không nhìn mặt. Công thần bị tàn sát. Biết đủ rất khó, mà già néo dễ đứt dây. Cuối cùng thì mọi thứ cũng chỉ là vòng lặp xoay vần đi lại luân phiên, thịnh suy loạn lạc, mưu quyền tranh đấu, tất cả cũng là diễn lại tích xưa dưới những vỏ bọc mới mà thôi. Nhìn toàn cảnh thì sinh ra trong thời này đúng là đặc ân. Chưa từng có thời kỳ nào mà nhân loại hoà bình và an ninh như bây giờ. Nó đúng cho bất kì đất nước nào, 1 thời kỳ nhiều học giả coi là hoà bình dài hạn có tính chất tạm thời. Mong là sớm tìm được 1 nhà sử học với ngòi bút công tâm và khách quan, chép lại những sự kiện thời cận đại tới giờ, như cách mà cụ Kim đã làm.

“Rất hay và đáng đọc để học và kết nối các sự kiện lịch sử nước ta. Sách trình bày rõ ràng, mạch lạc, logic và có tóm tắt các sự kiện lịch sử để dễ dàng tra cứu sau này. Ngoài ra, tác giả cũng trình bày sơ lược về các triều đại TQ để độc giả hình dung và có cái nhìn tổng quát vấn đề. Rất highly recommend mn mua đọc.” (Dieu Tran – Tiki, 2022)

“Phải nói là học lịch sử không biết bao nhiêu năm từ cấp 1 đến cấp 3, mà không có lấy một sự thấu hiểu mang tính logic và tường tận như khi đọc quyển sách Việt Nam sử lược này. Thiết nghĩ nếu học sinh nào, sinh viên nào cũng một lần nghiêm túc đọc qua quyển sách này thì đất nước ta về sau dễ gì mà phạm lại những lỗi lầm ngày trước, đó là chưa kể vì “tủi Quốc hồn” mà ráng sức làm việc có ích cho đất nước nữa chăng?” (Rùa Con Mắt cận – Goodreads.com, 2016)

“Biết thêm bao nhiêu chuyện thú vị mà ở trường phổ thông không ai kể, nhất là những sự kiện, nhân vật từ xưa xửa xửa xưa xa xưa lắm lắm.

Giá mà cụ Kim vẫn còn để phê bình cả những biến đổi thời hiện đại. Vấn đề nào cụ cũng đánh giá vừa hợp lí vừa rất có tình.” (Feng – Goodreads.com, 2021)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thêm thông tin chi tiết sách trên Shopee

 

7. Sử Việt – 12 Khúc Tráng Ca (Dũng Phan)

Tác phẩm “Sử Việt – 12 khúc tráng ca” kể về 12 câu chuyện dựng nước và giữ nước thời phong kiến, được chọn lọc theo tính chất quan trọng và hùng tráng trong dòng chảy lịch sử Việt Nam. Cuốn sách là sự kết hợp của những tư liệu lịch sử đã được kiểm chứng, xen kẽ với nhận định và đánh giá của người biên soạn. Tác phẩm kể lại các câu chuyện Sử Việt đầy hấp dẫn bằng một cách tiếp cận hoàn toàn mới, không phải như tiểu thuyết dã sử, nhưng cũng không phải là một tài liệu chuyên khảo khô khan.

Đây là cuốn sách dành cho tất cả mọi thế hệ. Bởi chỉ cần là người Việt Nam, thì đều có thể tìm kiếm được trong đây tình yêu với sử nhà bởi tính chất hấp dẫn, bi hùng và những bài học của tiền nhân để lại thông qua những câu chuyện đặc sắc.

Không chỉ đưa người đọc đến với những vị anh hùng như Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo… cuốn sách còn đến với những nhân vật quan trọng chưa được đánh giá đúng mực (Khúc Hạo), hay những địa danh bị bụi phủ mờ (thành Bình Lỗ, đầm Thi Nại), càng không chỉ nói sơ qua chiến tích ở Bạch Đằng, mà còn giúp hiểu thêm kĩ thuật đóng cọc trên sông. Bên cạnh giải đáp chuyện bí ẩn Quang Trung hành quân thần tốc, còn lý giải vì sao lãnh thổ dân tộc có diện mạo hình chữ S như ngày hôm nay.

“Sử Việt – 12 khúc tráng ca” hệt như một cuốn phim li kì, với hàng loạt câu hỏi về các nghi án lịch sử, những tranh đoạt hoàng quyền trong các triều đại phong kiến Việt Nam. Cuốn sách như một bản nhạc, khi thì dồn dập, khi thì bi ai, khi thì hùng tráng, khi thì trầm mặc. Những câu chuyện trập trùng xen kẽ như các khúc ca thăng trầm của dân tộc Việt Nam.

“Một cuốn sách về những trận đánh lớn gắn liền với những tên tuổi lớn trong lịch sử dựng nước và giữ nước Việt Nam như Đinh Bộ Lĩnh, Lê Lợi, Trần Hưng Đạo. Phong cách hành văn bình dị, đễ đọc, không khó hiểu. Cuốn sách ngắn gọn, giống như một cuốn sách nhập môn để tạo đà và hứng thú cho độc giả tìm kiếm những sách/bộ sách khác đầy đủ hơn, để thấy lịch sử Việt Nam mình hay và tuyệt vời như thế nào. Mình rất thích cuốn sách này.” (Thanh Hoa – Tiki, 2021)

“Còn nội dung thì khỏi bàn. Các bạn là người Việt thì nên đọc nhé, để hiểu thêm về sử Việt mà không gây nhàm chán.” (Extenal Flame – Tiki, 2022)

“Sách đẹp, đóng gói cẩn thận. Còn về nội dung thì mỗi người có nhận xét riêng, với mình thì thật sự ấn tượng vớ cách diễn văn lôi cuốn, đọc sách sử mà như bị lôi hẳn vào câu chuyện của những nhân vật lịch sử ❤️” (Hoang Long Nguyen – Tiki, 2021)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

My My