1. Việt Nam sử lược (Trần Trọng Kim)

“Việt Nam Sử Lược” là cuốn sách lịch sử Việt Nam đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ, hệ thống lại toàn bộ lịch sử nước Việt (cho đến thời Pháp thuộc). Cuốn sách được biên soạn năm 1919, xuất bản lần đầu tiên vào năm 1920 và được tái bản rất nhiều lần, có lúc đã được dùng làm sách giáo khoa dưới thời Pháp thuộc và Việt Nam Cộng hòa cho tới năm 1975, về sau vẫn tiếp tục được tái bản.

Đây là cuốn sách sử Việt đầu tiên thoát khỏi truyền thống viết sử theo lối biên niên, cương mục, ngôn từ khó hiểu của sách sử Việt thời phong kiến, nên được rất nhiều độc giả đón nhận. Tuy nhiên, về mặt chuyên môn, do biên soạn trong thời gian quá ngắn, lại chỉ do một mình Trần Trọng Kim biên soạn nên sách cũng có nhiều chi tiết sai sót, gây hiểu lầm cho người đọc.

Với Việt Nam sử lược, sử học Việt Nam lần đầu tiên có một công trình thoát ly được khỏi lối chép sử biên niên truyền thống của Trung Quốc vốn chỉ nêu lên từng sự kiện riêng lẻ, rời rạc. Việt Nam sử lược trình bày các diễn biến lịch sử thành một câu chuyện liên tục và hấp dẫn, cho người đọc thấy được mối liên lạc nhân quả, biện chứng giữa các sự kiện xảy ra theo dòng thời gian. 

“Đọc quyển này ngộ ra rất nhiều điều về lịch sử. Một điều đáng trân trọng là ông Kim đã cố gắng miêu tả về lịch sử một cách khách quan mặc dù người đọc vẫn nhận ra được ông có thiện cảm về phe nào hơn. Đọc quyển này trong lúc sự kiện cho Trung quốc thuê nhà trong 99 năm đang um sùm trên mạng xã hội nên mình cảm thấy xót xa phần nào cho tình hình đất nước hiện giờ. Cũng tiếc là chưa thấy hoặc mình chưa biết quyển sử của học giả nào sau giai đoạn 53 bác Kim mất để đọc cả. Đọc sử của một người có lòng viết mình thấy khác lắm.”  (Noah Oanh – Goodreads)

“Sách có góc nhìn tương đối khách quan về nhiều nhân vật lịch sử và giúp cho người đọc nhìn lịch sử Việt Nam như một chuỗi sự kiện có tính liên kết nhân quả. Ấn tượng nhất vẫn là phần thuộc về nhà Trần và khả năng chống giặc Nguyên Mông thời đó đặc biệt là vai trò của Trần Quốc Tuấn trong cuộc kháng chiến. Đây có thể là giai đoạn duy nhất thấy được một nhân vật có thể tạo ra sự ảnh hưởng rất lớn tới lịch sử. Tác giả có nhiều nhận xét sâu sắc cũng như bài học giá trị ví dụ như nếu Hồ Quý Ly có thể trung thành với nhà Lê thì việc đất nước bị nhà Minh đô hộ chưa chắc đã xảy ra hay những nhìn nhận mù quáng của vua Minh Mạng về phương Tây đã gây họa cho dân tộc thế nào.” (Hưng Đặng – Goodreads)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

2. Đại Việt sử ký toàn thư (Nhiều tác giả)

Đại Việt Sử Ký Toàn Thư là bộ quốc sử danh tiếng, một di sản quý báu của dân tộc Việt Nam nghìn năm văn hiến. Đó là bộ sử cái, có giá trị nhiều mặt, gắn liền với tên tuổi các nhà sử học nổi tiếng như Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên, Ngô Sĩ Liên, Phạm Công Trứ, Lê Hy…

Việc phát hiện bản in xưa nhất của bộ Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, bản Nội các quan bản, năm Chính Hòa thứ 18, tức năm 1697 có một ý nghĩa đặc biệt. Bộ sách đã được ra mắt bạn đọc vào những năm 90 của thế kỷ trước và từng được tái bản trong những năm gần đây.

“ĐVSKTT là một quyển quốc sử có vị trí quan trọng đối với lịch sử nước nhà, quyển sách ghi chép tỉ mỉ từng sự kiện cũng như những triều đại, các vị vua và những việc làm của những vị vua đó đối với đất nước Việt Nam thời đó, bên cạnh đó cũng có những lời chú, phê bình và hiệu đính của các bậc tiền nhân trước đó. Và bây giờ khi tiến hành tái bản thì các nhà xuất bản cũng chỉnh sửa lại những chi tiết và sự kiện toàn thư in sai, và giới thiệu thêm những quyển sách khác để đọc giả biết thêm chi tiết.” (Thanh Nguyễn – Goodreads)

“Đại Việt Sử Ký Toàn Thư có thể xem là một trong những quyển sách có khối lượng thông tin đồ sộ về lịch sử Việt Nam từ thời sơ khởi đến thời Lê. Về hình thức thì sách khá dày và nặng, giấy hơi mỏng một chút, bìa sách thì theo quan điểm cá nhân mình là không ấn tượng lắm. Về nội dung thì sách cung cấp cho người đọc rất nhiều những kiến thức về lịch sử của nước nhà, trong đó có cả những thông tin mà mình chưa từng được học hay xem qua. Theo mình thì đây là một quyển sách rất đáng đọc.” (Jenny Nguyen – Vnwriter)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

3. Việt Sử Yếu  (Hoàng Cao Khải)

Được hoàn thiện bằng chữ Hán năm 1914, rồi được chính tác giả chuyển soạn sang chữ quốc ngữ và đăng trên Đông Dương tạp chí năm 1915, VIỆT SỬ YẾU của Hoàng Cao Khải có thể xem là cuốn sách quốc ngữ đầu tiên mở ra lối viết hiện đại về lịch sử Việt Nam. Học tập cách viết sử từ phương Tây, sách tạo nên một bứt phá đáng kể trong cách tiếp cận và biên soạn lịch sử, khác hẳn lối chép sử biên niên truyền thống của các sử gia phong kiến.

Như một cuốn sử yếu, tác phẩm khái quát ngắn gọn nhưng tương đối đầy đủ về toàn bộ lịch sử Việt Nam, từ sự khởi đầu của nhà nước Văn Lang cho đến thời điểm cuốn sách lịch sử Việt Nam này được hoàn thiện năm Duy Tân thứ tám, 1914. 

Thay vì lần lượt ghi chép các sự kiện theo trình tự năm tháng và các đời vua chúa, Hoàng Cao Khải đưa ra cách phân kỳ lịch sử mới, hệ thống hóa và bố cục thành các chương, tiết rành mạch, chặt chẽ, đồng thời có những ý kiến phê bình, nhận xét tinh tế, sắc bén.

Đó là điều mang lại cảm hứng cùng những gợi dẫn vô cùng quan trọng để các công trình sau đó kế thừa, phát huy, trong đó trực tiếp và đáng kể nhất là Việt Nam sử lược của Trần Trọng Kim. Cho đến nay, “Việt sử yếu” vẫn là một công trình mang nhiều điểm độc đáo để chúng ta cùng suy ngẫm và đối thoại.

“Rõ ràng là tác giả Việt Sử yếu đánh giá cao vai trò của các nhân vật lịch sử đối với sự phát triển của lịch sử và có ý thức trách nhiệm của người viết sử là phải ghi lại và phải đánh giá sự nghiệp của các nhân vật ấy cho muôn đời con cháu mai sau. Quan điểm coi trọng việc ghi chép về các cá nhân nhân vật lịch sử là một quan điểm đúng đắn, tiến bộ và duy vật, bởi vì lịch sử thì đúng là do quần chúng nhân dân làm ra, nhưng bao giờ cũng thông qua các hành động cụ thể của các cá nhân nhân vật lịch sử cụ thể. Nhờ quan điểm này mà Việt sử yếu thêm sinh động và chân thực. Tiếc rằng những phần ghi chép này còn khá sơ sài do hạn chế về mặt tư liệu.” (Vusta.vn)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

4. Sử Việt – 12 Khúc Tráng Ca – Dũng Phan

Tác phẩm “Sử Việt – 12 khúc tráng ca” kể về 12 câu chuyện dựng nước và giữ nước thời phong kiến, được chọn lọc theo tính chất quan trọng và hùng tráng trong dòng chảy lịch sử Việt Nam. Cuốn sách là sự kết hợp của những tư liệu lịch sử đã được kiểm chứng, xen kẽ với nhận định và đánh giá của người biên soạn. Tác phẩm kể lại các câu chuyện Sử Việt đầy hấp dẫn bằng một cách tiếp cận hoàn toàn mới, không phải như tiểu thuyết dã sử, nhưng cũng không phải là một tài liệu chuyên khảo khô khan.

Đây là cuốn sách dành cho tất cả mọi thế hệ. Bởi chỉ cần là người Việt Nam, thì đều có thể tìm kiếm được trong đây tình yêu với sử nhà bởi tính chất hấp dẫn, bi hùng và những bài học của tiền nhân để lại thông qua những câu chuyện đặc sắc.

Không chỉ đưa người đọc đến với những vị anh hùng như Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo… cuốn sách còn đến với những nhân vật quan trọng chưa được đánh giá đúng mực (Khúc Hạo), hay những địa danh bị bụi phủ mờ (thành Bình Lỗ, đầm Thị Nại), càng không chỉ nói sơ qua chiến tích ở Bạch Đằng, mà còn giúp hiểu thêm kỹ thuật đóng cọc trên sông. Bên cạnh giải đáp chuyện bí ẩn Quang Trung hành quân thần tốc, còn lý giải vì sao lãnh thổ dân tộc có diện mạo hình chữ S như ngày hôm nay.

“Sử Việt – 12 khúc tráng ca” hệt như một cuốn phim li kì, với hàng loạt câu hỏi về các nghi án lịch sử, những tranh đoạt hoàng quyền trong các triều đại phong kiến Việt Nam. Cuốn sách như một bản nhạc, khi thì dồn dập, khi thì bi ai, khi thì hùng tráng, khi thì trầm mặc. Những câu chuyện trập trùng xen kẽ như các khúc ca thăng trầm của dân tộc Việt Nam.

“Quyển sách đầu tiên về lịch sử Việt Nam mà mình yêu thích. Nó thay đổi hoàn toàn suy nghĩ của mình về lịch sử, không còn nhàm chán giống như khi còn đi học nữa. Nó khiến mình tò mò và thích thú khi đọc về lịch sử của Việt Nam và thế giới. Sau khi đọc xong cuốn sách này, mình cảm thấy thích đọc và tìm hiểu về lịch sử nhiều hơn. Cám ơn anh Dũng rất nhiều.” (Thanh Nguyen – Goodreads)

“Dũng Phan viết nên tác phẩm Sử Việt 12 khúc tráng ca này khiến cho những con dân xứ Việt vốn thờ ơ với sử nhà có thêm một niềm hứng thú mới khi nhìn về quá khứ cha ông.” (Reviewsach.net)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

5. Đất Nước Việt Nam Qua Các Đời  (Đào Duy Anh)

Công trình này tập trung nghiên cứu địa lý hành chính để nhận định cương vực của nước Việt Nam và vị trí các khu vực hành chính trải qua các đời, từ thời Văn Lang, Âu Lạc, qua thời kỳ Bắc thuộc, trải đến thời tự chủ và cho đến thời nhà Nguyễn. Với công tác nghiên cứu công phu, khối lượng sách tham khảo đồ sộ, Đào Duy Anh đã vẽ nên bức tranh rộng lớn, mô tả sự phát triển và biến đổi của lãnh thổ Việt Nam kéo dài suốt gần hai thiên niên kỷ, khiến công trình trở thành một nghiên cứu đầy đủ nhất, hệ thống nhất về lãnh thổ Việt Nam trong thế kỷ XX.

Đất nước Việt Nam qua các đời và các công trình khác cùng chuyên ngành đã xác lập vị trí của Đào Duy Anh là một nhà địa lý học lịch sử tiêu biểu nhất cho đến nay, là người khơi mở và truyền cảm hứng cho sự phát triển chuyên ngành này ở Việt Nam.

“Sách in đẹp, tư liệu phong phú. Tác giả là người rất am hiểu về địa lý, chính trị của đất nước mình. Cuốn sách là công cụ tra cứu hữu ích.” (Trần Hải – Tiki, 2022)

“Xuất bản cuốn sách kinh điển về địa lý học lịch sử Đất nước Việt Nam qua các đời, Đào Duy Anh trở thành người được nhắc đến nhiều nhất bởi ông đã đặt một viên gạch quan trọng cho chuyên ngành khoa học cơ bản, vừa cao sang vừa hẻo lánh và “kén người” ấy”. (TS Trần Trọng Dương – Thanhnien.vn)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết sách trên Shopee

Thu Thủy