Nữ sĩ Xuân Quỳnh, tên thật là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh sinh năm 1942 tại thị xã Hà Đông trong một gia đình công chức. Từ thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành, cuộc đời Xuân Quỳnh không hề bình yên, bằng phẳng mà trải qua rất nhiều sóng gió thăng trầm. Chính vì thế những trang thơ của chị luôn chứa đầy cảm xúc với thật nhiều cung bậc khác nhau. Dịu dàng và sâu lắng, e ấp, nhẹ nhàng nhưng ẩn chứa sức sống dồi dào và khát khao mãnh liệt – đó là những nét đặc trưng riêng thường thấy trong mỗi trang thơ trữ tình của chị.

1. Xuân Quỳnh – Thơ và Đời

“Xuân Quỳnh thơ và đời” do tác giả Vân Long sưu tầm và tuyển chọn. Với lòng yêu mến, ngưỡng mộ đối với đồng nghiệp, biên tập viên Vân Long đã chắp nhặt, nâng niu những hồi ức đẹp đẽ về nhà thơ Xuân Quỳnh, mà hôm nay đọc lại chúng ta vẫn không khỏi bồi hồi, xúc động, bâng khuâng.

Đây là một cuốn sách tuyệt vời cho những ai thích giai điệu êm ái mà cũng dữ dội. Tập thơ là lời tâm sự chân thành, kèm một chút gì đó man mác buồn, đầy hoài niệm của tuổi trẻ. 

“Thơ Xuân Quỳnh đọc tình cảm, nữ tính, đằm thắm, da diết mà lại rất giản dị, nhiều khi cũng không gò bó trong cách làm thơ. Giống như viết ra thành thực cảm xúc trong mình thôi. Phải công nhận thơ tình Xuân Quỳnh viết rất xuất sắc, qua bao năm mà đọc vẫn thấy xúc động lắm luôn.” (Nguyễn Hồng Ly – Tiki, 2021)

“Thơ của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh luôn luôn lãng mạn, dịu dàng nhưng cũng không kém kiên cường.” (Thao Vo – Gooodreads, 2019)

“Cũng có khi vô cớ/ Biển ào ạt xô thuyền/ Vì tình yêu muôn thuở/ Có bao giờ đứng yên. Nhịp thơ của nữ sĩ vẫn dâng sóng “ào ạt”, và qua cuốn sách “Xuân Quỳnh- Thơ và đời”, nhịp thơ ấy đang lan tỏa đến người đọc. Cuốn sách là sự chọn lọc nhiều bài thơ hay và nổi tiếng của nhà thơ Xuân Quỳnh, đồng thời là sự chọn lọc nhiều bài viết, bài nghiên cứu về đời thơ và đời tư nhà thơ của nhiều tác giả tên tuổi. Đọc cuốn sách này, người đọc không chỉ có những cảm nhận chủ quan mà còn được học hỏi những cách viết và cảm nhận khách quan của nhiều tác giả.” (Nguyễn Hiền Trang – Tiki, 2016)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

 

Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee

2. Xuân Quỳnh – Một Nửa Cuộc Đời Tôi

Sự ra đi đột ngột của nhà thơ Xuân Quỳnh cùng chồng là nhà viết kịch, nhà thơ Lưu Quang Vũ và con trai út Quỳnh Thơ vào cuối tháng 8 năm 1988 để lại rất nhiều niềm tiếc thương cho người yêu văn học.

Suốt ba mươi năm qua và có thể còn nhiều năm sau này nữa, bạn bè, người thân… đã kể về những kỉ niệm gắn bó với nhà thơ nữ tài hoa. Trong số đó có chuỗi hồi ức lưu luyến và sâu nặng tình cảm của người chị gái, người bạn tri kỷ mà với bà – XUÂN QUỲNH mãi mãi là MỘT NỬA CUỘC ĐỜI của mình.

“Một góc nhìn rất khác về Xuân Quỳnh, bên cạnh những định danh là “người phụ nữ bên đời Lưu Quang Vũ”. Xuân Quỳnh – qua câu chuyện của Đông Mai (chị gái bà) – là một người con mồ côi nhiều thiệt thòi, một người em thương chị, một người mẹ che chở và gây dựng tổ ấm, và một người phụ nữ yêu (và cô đơn trong tình yêu). Đọc và hiểu hơn về những bài thơ, truyện ngắn của Xuân Quỳnh (hầu hết đều dựa trên những sự kiện có thật trong đời), và hiểu rằng Xuân Quỳnh có một chỗ đứng độc lập về sự nghiệp, chứ không nên được coi là một người bên đời LQV, chất xúc tác để LQV đạt tới đỉnh cao của kịch nghệ (dù có thể, Xuân Quỳnh luôn mong chỉ là ai đó đứng đằng sau sự thành công của chồng bà).” (Thanh Bình – Goodreads, 2019)

“Không phải cuốn sách hay nhất viết về Quỳnh nhưng rất cảm động. Trong cuốn sách này, không có nữ thi sĩ tài hoa, chỉ có Xuân Quỳnh – cô em gái nhỏ của chị Đông Mai, một Xuân Quỳnh gần gũi hơn tất thảy những gì ta đã biết về Quỳnh, qua thơ Quỳnh, thơ Vũ.” (Nuu – Goodreads, 2019)

“Đọc xong cuốn sách mà ngậm ngùi thương cho cuộc đời cơ cực của nhà thơ, và cũng hiểu thêm một chút về các bài thơ cô viết.” (Minh Phan – Goodreads, 2022)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

 

Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee

3. Thơ Xuân Quỳnh

Nhằm giúp các bạn học sinh có một nền tảng kiến thức văn học phong phú, vững vàng, Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức biên soạn bộ sách Văn học trong nhà trường, với sự tham gia biên soạn, tuyển chọn, bình giảng của các chuyên gia uy tín trong lĩnh vực này. Ngoài giá trị tư liệu học tập, hi vọng bộ sách còn giúp bồi dưỡng thêm tình yêu văn học, khích lệ tư duy sáng tạo giúp người đọc có được cho mình những nhận định khách quan và hợp lý.

“Thế giới thơ ca Xuân Quỳnh là sự tương tranh không ngừng giữa khắc nghiệt và yên lành với những biểu hiện sống động và biến hóa khôn cùng của chúng. Ở đó trái tim thơ Xuân Quỳnh là cánh chuồn chuồn báo bão cứ chao đi chao về, mệt nhoài giữa biến động và yên định, bão tố và bình yên, chiến tranh và hòa bình, thác lũ và êm trôi, tình yêu và cách trở, ra đi và trở lại, chảy trôi phiêu bạt và trụ vững kiên giang, tổ ấm và dòng đời, sóng và bờ, thuyền và biển, nhà ga và con tàu, trời xanh và bom đạn, gió Lào và cát trắng, cỏ dại và nắng lửa, thủy chung và trắc trở, xuân sắc và tàn phai, ngọn lửa cô đơn và đại ngàn tối sẫm” (Nhà phê bình CHU VĂN SƠN)

“Xuân Quỳnh là hiện tượng rất quan trọng của nền thơ của chúng ta. Có lẽ là từ thời Hồ Xuân Hương, qua các chặng phát triển, phải đến Xuân Quỳnh, nền thơ ấy mới thấy lại một nữ thi sĩ đầy tài năng và sự đa dạng của một tâm hồn được thể hiện ở một tầm cỡ đáng kể như vậy, dồi dào phong phú như vậy.” (Nhà phê bình LẠI NGUYÊN ÂN)

“Mình thích thơ Xuân Quỳnh vì có những bài có vẻ giản dị nhưng cũng giàu chiêm nghiệm cuộc sống của 1 phụ nữ hết lòng vì gia đình. Chùm thơ viết cho các con cũng rất tình cảm và trong trẻo.” (Blue Sky – Tiki, 2021)

“Mình thấy một số chủ đề trong thơ Xuân Quỳnh thú vị, như là mối quan hệ giữa nam giới và nữ giới trong cuộc sống và trong tình yêu. Mình có đọc bài Sóng thi đại học vừa rồi ra, (cấp 3 mình không có học bài này) và điều thú vị duy nhất với mình là hình ảnh ẩn dụ sóng biển trong một số bài thơ của Xuân Quỳnh. Đối với mình, thơ Xuân Quỳnh là một thứ thơ nữ tính trong hình thức và nội dung, nhưng dù vậy vẫn không khiến mình lay động. Về mặt giảng dạy, mình nghĩ thơ của bà dễ đọc và có thể dễ dàng gợi lên nhiều thảo luận thú vị. Mình đang nghĩ đến việc có thể cho học sinh so sánh Xuân Diệu/Xuân Quỳnh, phân tích tính nữ trong sáng tác hay cái nhìn về giới trong thơ Xuân Quỳnh, cả 3 đề tài đều rất thú vị nhưng chắc còn lâu mới dạy-học như vậy được..” (Mai – Goodreads, 2021)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee

4. Không Bao Giờ Là Cuối (Tuyển Thơ)

“Mây trắng bay đi cùng với gió

Lòng như trời biếc lúc nguyên sơ

Đắng cay gửi lại bao mùa cũ

Thơ viết đôi dòng theo gió xa”

“Mỗi độ hè về, tự trong lòng mình lại vang lên 4 câu thơ thanh khiết của Xuân Quỳnh

Mây trắng bay đi cùng với gió – lòng như trời biếc lúc nguyên sơ – đắng cay gửi lại bao mùa cũ – thơ viết đôi dòng theo gió xa. Có chút gì đó trong lòng như bừng sống lại dưới cái nắng thiêu đốt của mùa hè. một ngọn lửa như thiêu rụi mọi nỗi buồn đau và chỉ còn lại chút tro tàn đắng ngắt của niềm hạnh phúc. một đời người, có thể đớn đau phải chịu sẽ nhiều hơn những vui tươi nhưng xét cho cùng, chính cách ta nếm trải và kiên cường sống vượt qua tất cả lại khiến đời mình vô cùng bất khuất. Người phụ nữ này, có lẽ bà đẹp tuyệt như vậy bởi chính tình yêu và sự kiên cường qua đắng cay cuộc đời. (Aurore – Goodreads, 2012)

“Thơ Xuân Quỳnh, nữ tính và nhẹ nhàng như hơi thở. Thơ tình mà, bạn nhẹ nhàng, bạn ngọt ngào ~ đọc Xuân Quỳnh đi, trong như nước, bàng hoàng như gió đông, ngọt mát như mùa hạ và lạc lõng âm thầm réo rắt kiểu mùa thu.” ( Hoàng Thu thủy – Goodreads, 2018)

“Mình phải cố đọc từ từ dù lời thơ cứ trôi chảy tự nhiên mà trong trẻo đến không ngờ. Mỗi ngày mình mở sách xem một vài bài để thấy cuộc đời thêm lãng mạn hơn, mà cảm giác tươi mới này thật giống với khi đọc thơ của Lưu Quang Vũ – hai bác đúng là cặp trời sinh, kỳ diệu thật. Tuy vậy, thơ bác Quỳnh vẫn có chất nữ tính, tinh tế riêng. Bài nào cũng khiến mình xúc động, nhưng đặc biệt hơn cả là những bài viết cho phụ nữ.”

(Chi – Goodreads, 2022)

“Thích thơ tình Xuân Quỳnh.” (Nguyễn Quốc Khương – Tiki, 2022)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee

5. Bầu trời trong quả trứng

Những vần thơ trong trẻo của nhà thơ Xuân Quỳnh như chỉ để dành tặng cho trẻ em vậy mà ẩn chứa trong đó còn là triết lý sâu sắc về cuộc sống mà người đọc mọi lứa tuổi đều có thể cảm nhận theo cách riêng của mình.

Khi khám phá thế giới thần tiên qua “Truyện cổ tích về loài người”, chúng ta sẽ hiểu thêm về “Tuổi thơ của con”, tình “Con yêu mẹ”… để từ đó thấy mình bé xíu như chú gà nhỏ nhưng gặp được cả “Bầu trời trong quả trứng”…

“Xuân Quỳnh đã không còn xa lạ với những bài thơ từ sách giáo khoa. Thơ của bà trong trẻo và mềm mại, đặc biệt tập thơ này với nội dung hướng tới thiếu nhi, có lẽ muốn dành cho con của bà đọc. Những bài thơ được kể qua ánh mắt của trẻ thơ, nhưng cũng chứa đựng những sự tinh tế và cách nhìn độc đáo, như chính tựa đề Bầu Trời Trong Quả Trứng. Không chỉ thơ, những truyện ngắn của bà cũng mang nhiều ý nghĩa với nội dung đầy ắp tính giáo dục và tình thương. Sự ra đi của gia đình bà ngay trong thời kỳ phát triển sự nghiệp đúng là một sự mất mát cho nền văn học và nghệ thuật của nước nhà.” (Pham Tung – Goodreads, 2021)

“Về nội dung, các bài thơ mang đậm dấu ấn thơ Xuân Quỳnh: nhân văn, dễ thương, nữ tính, tình cảm, giản đơn, trong sáng. Viết cho trẻ thơ những bài thơ rất ý nghĩa khiến người lớn cũng phải dành thời gian suy ngẫm nhiều. Tên bài thơ rất ngộ, kiểu: Bầu trời trong quả trứng, Cái ngoan của Mí, Chờ trăng…Một tâm hồn đi qua đắng cay cuộc đời nhưng luôn khấp khoải hơn đời một nhịp và tràn ngập lòng yêu thương cuộc sống, tâm hồn ấy, đáng quý làm sao! Highly recommend mọi nhà nên mua nên đọc.” (Thủy Ngân – Goodreads, 2020)

“Những vần thơ bé bé xinh xinh, những câu chuyện bé bé xinh xinh trong một cuốn sách bé bé xinh xinh. Đọc “Gió và tình yêu thổi trên đất nước tôi” xong chuyển qua đọc cuốn này sẽ thấy vui hơn.” (Good Morning – Goodreads, 2021)

Xem thông tin chi tiết sách trên Tiki

Xem thông tin chi tiết về sách trên Shopee

Oanh Trần